ตลาด
การซื้อขาย
ศูนย์ความรู้ (Academy) | Binance TH

Nillion (NIL) คืออะไร?

2025-04-17

Nillion เป็นเครือข่ายแบบกระจายศูนย์ (Decentralized Network) ที่ออกแบบมาเพื่อให้มีการประมวลผลและจัดเก็บข้อมูลที่มีความอ่อนไหวได้อย่างปลอดภัย โดยใช้โครงสร้างพื้นฐานที่ช่วยรักษาความเป็นส่วนตัว (Privacy-Preserving Infrastructure) ซึ่งอนุญาตให้ข้อมูลที่ถูกเข้ารหัสสามารถถูกประมวลผลได้โดยไม่จำเป็นต้องถอดรหัส ด้วยเทคนิคการเข้ารหัสขั้นสูง

Nillion เป็นแพลตฟอร์มการประมวลผลแบบกระจายศูนย์ (Distributed Computing Platform) ที่อนุญาตให้มีการประมวลผลข้อมูลได้อย่างปลอดภัยและเป็นส่วนตัว ต่างจากเครือข่ายบล็อกเชนทั่วไปที่มุ่งเน้นการตรวจสอบธุรกรรมแบบกระจายศูนย์ Nillion มีจุดเด่นที่ "Blind Computation" — ความสามารถในการประมวลผลข้อมูลในขณะที่ข้อมูลยังคงถูกเข้ารหัสอยู่ ทำให้เหมาะกับงานที่ต้องการความเป็นส่วนตัวสูง เช่น ปัญญาประดิษฐ์ (AI), การเงิน, การแพทย์ และการจัดการตัวตนแบบกระจายศูนย์ (Decentralized Identity Management)

Nillion ทำงานอย่างไร?

เครือข่าย Nillion ประกอบด้วย 3 ส่วนหลัก ได้แก่ Petnet, nilChain และ Blind Modules โดย Petnet จะให้เทคโนโลยี Privacy-Enhancing Technologies (PETs) แก่นักพัฒนาเพื่อจัดเก็บและประมวลผลข้อมูลที่เข้ารหัสอย่างปลอดภัย ส่วน nilChain จะทำหน้าที่บริหารจัดการการชำระเงินและแรงจูงใจ (Incentivization) เพื่อให้เครือข่ายทำงานได้อย่างต่อเนื่องและมีประสิทธิภาพ

1. เลเยอร์ประมวลผล (Petnet)

Petnet คือหัวใจหลักของเครือข่าย Nillion ประกอบด้วยโหนดแบบกระจายศูนย์ที่ร่วมกันประมวลผลข้อมูลที่เข้ารหัส เนื่องจากเป็นการประมวลผลแบบ “Blind Computation” จึงไม่มีโหนดใดที่สามารถเข้าถึงข้อมูลต้นฉบับได้ทั้งหมด ช่วยลดความเสี่ยงจากการรั่วไหลของข้อมูลได้อย่างมาก

2. เลเยอร์การประสานงาน (nilChain)

nilChain ทำหน้าที่เป็นเลเยอร์สำหรับบริหารจัดการทรัพยากรเครือข่าย สร้างขึ้นโดยใช้ Cosmos SDK ทำให้สามารถจัดการเรื่องต่าง ๆ เช่น กลไกการสเตก (Staking Mechanisms), การจ่ายค่าตอบแทน (Payments) และการกำกับดูแล (Governance) ได้อย่างคล่องตัว อย่างไรก็ตาม เลเยอร์นี้จะไม่รองรับการรันสมาร์ตคอนแทรกต์ (Smart Contracts)

3. Blind Modules

Blind Modules คือเครื่องมือการเข้ารหัสที่ใช้งานง่าย (Developer-Friendly Cryptographic Tools) ซึ่งช่วยให้นักพัฒนาเขียนโปรแกรมหรือประมวลผลข้อมูลได้ โดยไม่ต้องเปิดเผยข้อมูลดิบ (Raw Data) ประกอบด้วยเทคโนโลยี Privacy-Enhancing Technologies (PETs) หลายประเภท เช่น

  • Multi-party Computation (MPC): กระจายการประมวลผลออกไปยังหลายฝ่าย (Parties) โดยไม่มีฝ่ายใดได้เห็นข้อมูลทั้งชุด

  • Homomorphic Encryption (HE): สามารถคำนวณข้อมูลบนข้อมูลที่ถูกเข้ารหัสได้โดยตรง และผลลัพธ์ที่ได้ยังคงเป็นข้อมูลที่เข้ารหัส ซึ่งสามารถถอดรหัสภายหลังได้ โดยไม่ต้องเปิดเผยข้อมูลระหว่างขั้นตอนการประมวลผล

Blind Modules จะแบ่งหลัก ๆ ออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่

  1. nilDB:
    ฐานข้อมูลแบบคัสตอม (Custom Database) ที่ช่วยให้นักพัฒนาและผู้ใช้จัดการข้อมูลที่มีความอ่อนไหวได้อย่างเป็นส่วนตัว โดยกระจายความน่าเชื่อถือในการเก็บข้อมูลไว้ที่โหนดหลาย ๆ โหนด (Secret Shares)

  2. nilAI:
    โมดูลที่ผสานการทำงานกับ AI โดยใช้ Large Language Models (LLMs) เพื่อให้บริการหรือเครื่องมือที่เกี่ยวข้องกับ AI ในรูปแบบที่เน้นการปกป้องข้อมูล (Data Protection)

  3. nilVM:
    โมดูลสำหรับนักพัฒนาในการสร้างแอปพลิเคชันที่เน้นความเป็นส่วนตัว ผ่านภาษาที่อิงกับ Python (Python-based Domain-Specific Language: DSL) ซึ่งช่วยให้การทำงานร่วมกับบล็อกเชนเป็นเรื่องง่ายขึ้น เช่น การบริหารจัดการหลายเชนและคีย์ส่วนตัวโดยใช้ MPC-based Signatures เพื่อความปลอดภัย

กรณีการใช้งานของ Nillion (Use Cases)

เนื่องจาก Nillion ออกแบบมาเพื่อเน้นความเป็นส่วนตัว การใช้งานของแพลตฟอร์มนี้จึงครอบคลุมอุตสาหกรรมและกรณีต่าง ๆ ที่ต้องการความปลอดภัยสูง เช่น การจัดเก็บข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูล AI และ Machine Learning ไปจนถึงการลงนามธุรกรรมดิจิทัล

1. การจัดเก็บข้อมูลอย่างปลอดภัย (Secure Data Storage)

Nillion ช่วยให้องค์กรสามารถเก็บข้อมูลที่มีความอ่อนไหวในรูปแบบที่เข้ารหัสได้ พร้อมให้สิทธิ์เฉพาะผู้ที่ได้รับอนุญาตในการเข้าถึงและประมวลผลข้อมูล เหมาะกับอุตสาหกรรมการเงิน การแพทย์ และหน่วยงานรัฐที่ต้องจัดการข้อมูลลับ

2. วิเคราะห์ข้อมูลเข้ารหัส (Data Analytics on Encrypted Information)

Nillion มีฟีเจอร์ SecretDataAnalytics ที่ช่วยให้นักวิเคราะห์สามารถประมวลผลบนชุดข้อมูลที่เข้ารหัสได้ โดยที่ข้อมูลต้นฉบับไม่ถูกเปิดเผย เหมาะสำหรับองค์กรที่ต้องการวิเคราะห์เชิงลึก โดยยังคงมาตรฐานความเป็นส่วนตัว

3. AI และ Machine Learning แบบกระจายศูนย์ (Decentralized AI and ML)

ด้วยการรองรับการประมวลผลแบบ Blind Computation ทำให้ AI สามารถเทรนโมเดลหรือวิเคราะห์ข้อมูลได้โดยที่ไม่ละเมิดความเป็นส่วนตัว สามารถประยุกต์กับงานทางการแพทย์ การตรวจจับการทุจริต (Fraud Detection) และการวิเคราะห์ลูกค้า เป็นต้น

4. ลายเซ็นดิจิทัล (Cryptographic Signatures) และธุรกรรมที่ปลอดภัย

ฟีเจอร์ Nillion Signatures อาศัย Multi-party Computation (MPC) ในการสร้างลายเซ็นดิจิทัลได้อย่างปลอดภัย โดยไม่ต้องใช้หน่วยงานกลาง เหมาะสำหรับสถาบันการเงินและ DAO (Decentralized Autonomous Organization) ที่ต้องการยืนยันธุรกรรมลับอย่างปลอดภัย

5. Retrieval-Augmented Generation (RAG) สำหรับ AI

RAG คือเฟรมเวิร์ก AI ที่ช่วยเพิ่มความถูกต้องและความเกี่ยวข้องของผลลัพธ์จาก LLM โดยรวบรวมและนำข้อมูลจากแหล่งภายนอกมาก่อนจะสร้างข้อความตอบกลับ เมื่อผสานกับ PETs ของ Nillion จะช่วยให้แอปพลิเคชัน AI สามารถประมวลผลและสร้างผลลัพธ์แบบไม่ละเมิดความเป็นส่วนตัวของข้อมูล

สรุป

Nillion นำเสนอวิธีการใหม่ในการประมวลผลและจัดเก็บข้อมูลอย่างปลอดภัย ด้วยเทคนิคการเข้ารหัสขั้นสูง (Advanced Cryptographic Techniques) ผ่านกรอบการประมวลผลแบบ Blind Computation ช่วยให้เครือข่ายนี้สามารถรองรับงานด้าน AI, การวิเคราะห์ข้อมูลเข้ารหัส และการบริหารจัดการตัวตนแบบกระจายศูนย์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ พร้อมทั้งรักษาความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้งานได้อย่างเข้มแข็ง